Pô-lýp túi mật là một hay nhiều khối nổi lên trên bề mặt niêm mạc túi mật, nhô vào trong lòng túi mật. Các pô-lýp này thường được phát hiện tình cờ khi làm siêu âm bụng. Theo thống kê của nước ngoài, trong 100 người bình thường, nếu cho làm siêu âm bụng sẽ phát hiện từ một đến bốn người có pô-lýp túi mật.
Triệu chứng thường gặp là đau ở dưới sườn, giống như bệnh lý sỏi túi mật. Điểm khác là polyp túi mật ít khi có biểu hiện cấp tính do viêm hay những biến chứng của sỏi (như viêm đường mật, tắc mật). Vì vậy, để chẩn đoán, bác sĩ dựa vào các thăm dò cận lâm sàng là chủ yếu; trong đó siêu âm là phương pháp phổ biến nhất. Tuy nhiên, siêu âm không thể phân biệt được là polyp lành tính hay ác tính.
Theo các nghiên cứu trong và ngoài nước, hầu hết polyp túi mật có kích thước nhỏ hơn 10 mm là lành tính. Những hình ảnh gợi ý polyp ác tính là: có chân lan rộng, hình không đều đặn, phát triển nhanh. Khi đó, phải phẫu thuật để cắt bỏ túi mật.
Có nhiều loại thương tổn dạng pô-lýp ở túi mật, và người ta xếp chúng vào hai loại chính sau đây:
Loại không tân sinh: loại này không phải bướu, gồm pô-lýp cholesterol (là loại thường gặp nhất, chiếm 60% trường hợp. Đây là loại pô-lýp giả, được tạo nên do sự thâm nhiễm chất cholesterol ở lớp niêm mạc của túi mật. Pô-lýp cholesterol thường nhỏ dưới 10mm, có cuống nhỏ dễ rứt ra khỏi niêm mạc, đa số có nhiều pô-lýp); u cơ tuyến dạng pô-lýp (cũng khá thường gặp, chiếm 25% trường hợp. Đây cũng là loại u giả của thành túi mật, do các cấu trúc tuyến ở lớp niêm mạc túi mật phát triển mạnh, đào sâu xuống lớp cơ, kèm theo sự tăng sản của lớp cơ, làm thành túi mật dày lên.
Nếu u cơ tuyến khu trú ở vùng đáy túi mật, có thể nhô lên thành một khối hình bán cầu giống như pô-lýp. Loại này thường có kích thước khoảng 15mm, ở vùng đáy túi mật, chân của nó dính đến lớp cơ); Pô-lýp do viêm nhiễm (là những thương tổn nhỏ không có cuống, cấu tạo bởi mô sợi và mô hạt, bị thâm nhiễm bởi lympho bào và tương bào. Loại này chỉ chiếm 10% trường hợp. Pô-lýp có thể đơn độc hoặc vài pô-lýp, thường là phát hiện tình cờ ở các túi mật có sỏi được mổ).
Loại tân sinh: loại này đích thị là bướu, gồm pô-lýp tuyến (là loại pô-lýp thật, xuất phát từ niêm mạc túi mật. Đó là những khối pô-lýp đơn độc, có cuống, đường kính trong khoảng 5 – 20mm. Loại này là loại có nhiều khả năng chuyển thành ung thư. Tuy nhiên có điều rất may là loại pô-lýp tuyến khá hiếm gặp, chỉ chiếm 4%. Thật ra, pô-lýp này cũng chỉ có tiềm năng ung thư khi đường kính của nó lớn hơn 10mm thôi); các loại u khác (các loại u khác ở túi mật có dạng pô-lýp là u sợi, u cơ trơn, u mỡ, u sợi thần kinh,… Chúng là các loại u cực hiếm ở túi mật, chỉ chiếm tỷ lệ 1% trong tổng số pô-lýp túi mật).
Theo Phunutoday